ارزیابی عملکرد محیط زیستی شهر اصفهان، 1401
مدیریت شهری به عنوان بخش جدا نشدنی از مدیریت محیط زیست، نقش به سزایی در بهبود عملکرد محیط زیستی کشور ایفا می نماید. برقراری تعادل بین این دو مبحث می تواند در ارتقاء جایگاه محیط زیست کشور نقش مؤثری داشته باشد .ارزیابی عملکرد محیط زیستی شهرها، رویکردی است که در مقیاس جغرافیائی کوچکتر، دارای سابقه چندین ساله بوده و هدف آن سنجش میزان بهبود شرایط محیط زیستی شهر در مولفههای مختلف کیفیت آب، خاک، هوا، پسماند، فضای سبز، تنوع زیستی و ... شهر در اثر اقدامات و فعالیت مقامات شهری و شهرداری میباشد. تا کنون شاخصها و ابزارهای ارزشیابی متعددی توسط محققان برای ارزیابی عملکرد پایداری محیط زیستی شهرها ایجاد شده است (Baynes & Wiedmann, 2012; Shen, Ochoa, Shah, et al. , 2011). هر یک از این شاخصها عملکرد محیط زیستی شهرها و کشورها را از جنبههای مختلف بررسی میکند.
به منظور ارزیابی عملکرد محیط زیستی، روشها و معیارهای مختلفی توسط محققان و سازمانهای مختلف (از جمله سازمان ISO، UNEP و دانشگاه Yale آمریکا) ابداع شده که هدف اصلی آنها ارایه اطلاعات مورد نیاز در قالب شاخصها برای مقایسه عملکرد یک سازمان در گذشته و حال بوده است. در واقع هدف اساسی [1]EPA این است که مبحث محیط زیست را از استدلالهای عاطفی و کیفی به سمت دادههای بیشتر و اقدامات مبتنی بر شواهد که باعث ردیابی و نظارت عملکرد و پاسخگویی تصمیم گیرندگان میشود، سوق دهد (Hsu, Zomer, 2014). از این رو برای محاسبه شاخص عملکرد از پارامترهای نتیجه محور استفاده بعمل آمد تا سیاستگذاران، دانشمندان و طرفداران محیط زیست و افکار عمومی بتوانند بعنوان یک معیار یا محک مناسب براحتی از آن استفاده کرده و بتوانند وضعیت شهرهای مشابه را بایکدیگر مقایسه کنند (Hsu et al. ,2012).
هدف از پروژه حاضر، ارزیابی عملکرد محیط زیستی شهر اصفهان با استفاده از شاخصهای کمی اندازهگیری شده، ارزیابی وضعیت شهر در مقایسه با معیارها و استانداردهای ملی و بین المللی و سایر شهرهای و همچنین پهنهبندی (نقشهسازی) فضائی (مکانی) عملکرد محیط زیستی شهر بر مبنای دادههای پیکسل مبنای مکانی در بخشهای کیفیت آب، خاک، هوا، صوت و فضای سبز میباشد.
اهداف این پروژه به شرح زیر میباشد:
- تهیه لیستی از شاخصهای ارزیابی عملکرد محیط زیستی و معرفی شاخصهای قابل استفاده به منظور بررسی عملکرد محیط زیستی شهر اصفهان.
- بررسی و انتخاب بهترین شاخصها برای انجام ارزیابی عملکرد محیط زیستی شهر با استفاده از روشهای آماری و روشهای تصمیم گیری.
- کمی کردن شاخص عملکرد محیط زیستی.
- نقشهسازی شاخص عملکرد محیط زیستی از ترکیب لایههای مربوط به هر شاخص و با درنظر گرفتن وزن آنها در محیط GIS و با استفاده از تکنیکهائی مثل WLC.
- مقایسه شاخص عملکرد محیط زیستی شهر اصفهان با شهرهای منتخب.
- ارایه برنامه مدیریتی برای بهبود عملکرد محیط زیستی شهر اصفهان.
[1] - Environmental Performance Assessment